Portugees oorlogsschip (Physalia physalis)

Het Portugees oorlogsschip (Physalia physalis) is een staatkwal in zeer complexe levensvorm. Verschillende poliepengroepen vormen kolonies waarbij iedere groep zijn eigen taak heeft. Ze werken samen om te kunnen zwemmen, eten en voortplanten. Wie de schitterende schoonheid ziet van het Portugees oorlogsschip dat door de wind over de warme wereldzeeën wordt gedreven, zal niet vermoeden dat zijn vangarmen dodelijk zijn.

SNEL INFORMATIE OVER PORTUGEES OORLOGSSCHIP

    1. Uiterlijke kenmerken van Portugees oorlogsschip
    2. Leefomgeving
    3. Voedsel
    4. Voortplanting
    5. Bescherming
    6. Speciale aanpassing
    7. Verwante soorten

Uiterlijke kenmerken van Portugees oorlogsschip

Het Portugees oorlogsschip is doorzichtig en heeft blauw, paarse tinten. Ze hebben een lichaamslengte van 9 tot 35 centimeter en kunnen tot 15 centimeter boven het water uitkomen. De vangarmen zijn gewoonlijk 15 tot 30 meter, maar soms kunnen de vangarmen wel tot 50 meter lang worden.

  • Lengte: lichaam 9-35 cm.
  • Vangarmen: gewoonlijk 15 m, maar een enkele keer kunnen ze tot 50 m lang worden.

Portugees oorlogsschip

Leefomgeving

Het Portugees oorlogsschip leeft in de warme zeeën over de hele wereld, maar het meest verbreid in de golfstroom van de Atlantische Oceaan en in de subtropische wateren van de Indische en Stille Oceaan. Het Portugese oorlogsschip is te vinden in de warme oceaangebieden. Vaak met duizenden bij elkaar.

Hun licht doorlatende, iriserende gasblaas komt ongeveer 15 cm boven het wateroppervlak uit en werkt als een zeil. Opmerkelijk is dat het dier zelfs dwars tegen de wind in kan laveren om een bepaalde koers te houden. Gewoonlijk is de staatkwal vlak onder de kust te vinden, maar tijdens de warme maanden laat hij zich graag richting pool drijven. Door sterke wind vanuit zee spoelen ze nogal eens aan.

Wat eet een Portugees oorlogsschip

Het Portugees oorlogsschip eet iedere vis die hij te pakken kan krijgen. Tussen de vangarmen van de staatkwal treft men nogal eens een visje aan dat ongevoelig is voor het gif, deze gebruikt de kwal behulpzaam bij het vangen van prooi, door als ‘lokaas’ te fungeren.

Onder de gasblaas bevinden zich kolonies poliepen waarvan de meeste lange vangarmen hebben. Sommige vangarmen zijn bedekt met netelcellen die elk visje dat in hun buurt komt kunnen verlammen. Deze netelarmen hebben bovendien spiertjes waarmee ze de lamgelegde buit omhoog kunnen brengen naar de kolonie poliepen die onder de gasblaas ligt. Speciale eetpoliepen nemen de buit dan weer over en verorberen hem.

  • Gedrag: ze laten zich in zee drijven
  • Voedsel: alle kleine vissen
  • Levensverwachting: enige maanden

Voortplanting

Het is niet precies duidelijk hoe het Portugese oorlogsschip zich voortplant. Wel is bekend dat er in de aanwezige kolonie poliepen zijn die voor vermeerdering zorgen. Hieruit ontstaan op ongeslachtelijke wijze nieuwe kolonies. Zo kan elk Portugees oorlogsschip zich steeds blijven vermeerderen, wat hun reusachtige aantallen zou kunnen verklaren. Men neemt echter ook aan dat het Portugese oorlogsschip bij zijn dood eieren en sperma in zee deponeert, waaruit ook weer nieuwe kwallen ontstaan.

Vermeerdering: meestal ongeslachtelijk door knopvorming. Poliepen scheiden zich af van de hoofdkolonie om nieuwe kolonies te vormen

Bescherming

Er is weinig bekend over hoe schadelijk de zeevervuiling en de verminderde visstand voor het Portugese oorlogsschip is. Op dit moment is de soort niet direct verbreid.

Speciale aanpassing van Portugees oorlogsschip

Een Portugees oorlogsschip is gewapend met een groot aantal Nematocysten (netelcellen). Hoewel ze erg klein zijn, bezit iedere netelcel een opgerold hol buisje dat met fijne haartjes bekleed is. De geringste druk op een klein uitsteekseltje (Cnidocil), zoals een licht beroering door een voorbij zwemmend visje, zet het grifmechanisme in werking. De netelharen schieten als harpoenen in de buit, maar blijven verbonden met de vangarmen. Ze bevatten een gif dat lijkt op het slangengif van een cobra. Vissen sterven hieraan, bij mensen kunnen koorts, een shock en ademhalingsbezwaren voorkomen.

Verwante soorten van Portugees oorlogsschip

De staatkwallen kennen vele ondersoorten waaronder een hele rij die bekend staan onder de naam Portugees oorlogsschip. Alleen al het Middellandse Zee gebied kent minstens 20 soorten. Nauw verwant zijn de zeilkwallen.

Groepen

  • Orde: Staatkwallen
  • Familie: Staatkwallen
  • Klasse: Hydrozoa
  • Geslacht&soort: Physalia physalis
  • Categorie: Lagere dieren

Buitenlandse benaming

Portugees oorlogsschip

dieren-engeland Portuguese man o’ war

Physalia physalis

De naam werd in de 16e eeuw door ontdekkingsreizigers aan dit dier gegeven. De helm die Portugese soldaten in die tijd droegen lijkt een beetje op de vorm van deze dieren.

Dierenstuff

De informatie site over dieren. Alles wat je wilt weten over dierensoorten, dierenambulances, dieren EHBO, vindt je hier.

Diersoorten




Bijzondere dieren

Uilen

Contact

Heb je vragen? Of wil je in contact komen met ons? Neem contact op.

Dieren van A tot Z